تیم تحریریه

اهمیت توجه به تغذیه افراد فقیر در دوران شیوع ویروس کرونا

مقدمه

مطالعات نشان می‌دهد یکی از عواملی که هم منجر به فقر می‌شود و هم از فقر ناشی می‌شود تغذیه نامناسب است. به صورتی که کالری مناسب و مورد نیاز بدن این افراد به‌درستی تامین نمی‌شود و به کاهش توان جسمی این افراد منجر می‌شود. کمبود مواد غذایی لازم و مفید اثرات جسمی و در بعضی موارد روحی زیادی دارد و در بلند مدت بر کیفیت زندگی این افراد اثرگذار است. در این مطلب به اهمیت توجه موسسات خیریه و فعالان اجتماعی به این مسئله به‌خصوص در این برهه از زمان که با شیوع ویروس کرونا مواجه هستیم پرداخته می‌شود.

اهمیت توجه به تغذیه افراد فقیر

فقر تعاریف مختلفی دارد و از ابعاد مختلفی مورد بررسی قرار می‌گیرد، یکی از جنبه‌های مهم فقر گرسنه بودن و عدم توانایی برای کسب مواد غذایی لازم و مورد نیاز بدن است. از طرفی فقر با دو مفهوم فقر مطلق و نسبی بیان می‌شود و یکی از مفاهیمی که برای فقر مطلق در نظر گرفته می‌شود زمانی است که افراد و خانوارها قادر به تامین بیش از 80درصد از کالری مورد نیاز خود نیستند.

یک نگاه کلی این است که فقر با گرسنگی ارتباط مستقیم دارد اما برخی پژوهش‌ها در کشورهای مختلف نشان می‌دهد که مردم فقیر برای کسب کالری مورد نیاز خود مجبور نیستند تمام پول خود را خرج کنند. این یعنی فقرا در صورت نیاز قادر هستند پول بیشتری برای غذا خرج کنند. چیزی که فقر را وخیم می‌کند، گرسنگی نیست، غذای غیرمغذی است. حتی اگر پول بیشتری برای غذا در اختیار آن‌ها گذاشته شود، آن‌ها بیشتر ممکن است غذاهایی گران‌تر و خوشمزه‌تر بخرند و سعی نکنند دریافت کالری خود را ماکزیمم کنند.

مشکل اصلی کمیت غذایی که فقرا در اختیار دارند نیست، اگر آن‌ها غذای باکیفیت‌تری در اختیار داشتند قادر بودند که سلامتی و بهره‌وری خود را بهبود دهند. بیشتر فقرا به‌خصوص بچه‌ها غذای باکیفیت دریافت نمی‌کنند یعنی در اختیار نداشتن ریزمغذی‌هایی مثل آهن و ید. این‌سو تغذیه بر رشد کودک و زندگی اقتصادی بزرگ‌سالان تاثیرات مهمی می‌گذارد. در واقع یک مطالعه در اندونزی نشان می‌دهد که مردها و زنان که برای دو ماه مکمل آهن دریافت کردند، توانستند بیشتر و بهتر کار کنند و پول بیشتری به دست بیاورند.

اهمیت توجه به موضوع تغذیه افراد فقیر در دوران شیوع ویروس کرونا

همان‌طور که همه می‌دانیم چند ماهی است با شیوع ویروس کرونا در تمام دنیا، زندگی بسیاری از افراد دستخوش تغییراتی شده است. افراد زیادی شغل خود را ازدست‌داده‌اند و یا فعالیت‌های اقتصادی و حرفه‌ای آن‌ها به میزان زیادی کاهش پیدا کرده است. خبرها از سراسر دنیا نشان می‌دهند یکی از آسیب‌پذیرترین اقشار در این دوران، اقشار کم‌درآمد بوده و هستند. یکی از نیازهای اصلی این افراد نیاز به غذا و تغذیه مناسب است که در این دوران احتمال کمبود مواد مغذی در بین این افراد بیشتر از قبل است و ادامه‌دار شدن این موضوع می‌تواند در بلند مدت اثرات زیادی بر سلامت این افراد داشته باشد.

نقش موسسات خیریه و نیکوکاری در کمک به تغذیه بهتر افراد نیازمند در زمان شیوع ویروس کرونا

موسسات خیریه و نیکوکاری همواره نقش مهمی در رفع نیازهای اساسی افراد نیازمند داشته و دارند. با توجه به بروز مشکلات جدید و جدی که پس از شیوع ویروس کرونا برای افراد نیازمند به وجود آمده است و هم چنان ادامه دارد و ازآنجایی‌که هم چنان برخی از مشاغل و فعالیت‌های اقتصادی به رونق قبلی خود نرسیده‌اند این مشکل ممکن است مدت زمان زیادی ادامه داشته باشد. یکی از اصلی‌ترین مسائلی که نیاز به توجه زیادی در این دوران دارد توجه به تغذیه افراد نیازمند در این دوران است. برخی موسسات خیریه از گذشته به تامین این نیاز در بین افراد اهمیت می‌دادند و برای برطرف‌کردن آن تلاش می‌کردند، اما به نظر می‌رسد در این شرایط مشکل دسترسی به تغذیه مناسب باید از سمت تمام موسسات در نظر گرفته شود.

نقش موسسات خیریه در تامین غذای مناسب برای افراد نیازمند

در ابتدا ذکر این نکته لازم است که در بسیاری از موارد کالری مورد نیاز افراد از طریق غذاهای معمولی و با قیمت متوسط نیز قابل‌دسترسی و تامین است اما عدم آگاهی از این موضوع باعث می‌شود افراد کم‌درآمد با کمبود مواد غذایی مناسب روبه‌رو شوند. هم چنین نیازهای غذایی افراد با توجه به شرایط سنی، فیزیکی، منطقه زندگی آن‌ها و ... متفاوت است.

پیشنهادهایی برای موسسات خیریه و نیکوکاری

 1. ازآنجایی‌که رفتار مصرف‌کننده بسیار دارای اهمیت است، بنابراین، ترویج و گسترش الگوهای تغذیه‌ای مناسب در خانوارهای کم‌درآمد از طریق آموزش صحیح تغذیه‌ای باید مد نظر قرار گیرد.

2. مشورت با متخصصان حوزه تغذیه از اهمیت بالایی برخوردار است، با توجه به این موضوع که نیازهای غذایی گروه‌های مختلف با یکدیگر متفاوت است و بسیاری از افراد نیازمند الگوی تغذیه‌ای سالمی ندارند موسسات خیریه با توجه به اطلاعاتی که از افراد و شرایط خانوارهای نیازمند دارند می‌توانند با تهیه بسته‌های غذایی که هم از لحاظ اقتصادی به‌صرفه باشد و هم بیشترین میزان کالری مورد نیاز این افراد را تامین کنند به بهبود سبک زندگی این افراد کمک کنند.

3. طبیعی است که موسسات مختلف در زمینه‌های گوناگونی فعالیت داشته باشند و بخشی از نیازهای گروه هدف خود را مورد توجه قرار دهند. اما با توجه به اهمیت موضوع تغذیه در این دوران پیشنهاد می‌شود موسساتی که قادر به اضافه‌کردن بسته‌های غذایی حمایتی مناسب به لیست خدمات ارائه شده به این افراد هستند، این کار را انجام دهند و یا اگر توان این کار را ندارند با موسسات و نهادهای مردمی و اجتماعی دیگر که در حال انجام این کار هستند همکاری کنند و افراد نیازمندی که به‌درستی شناسایی کرده‌اند به این نهادها معرفی کنند.

4. با توجه به بحث مسئولیت اجتماعی شرکت‌ها و نهادهای اقتصادی و دو چندان شدن اهمیت آن در این دوران موسسات خیریه می‌توانند از این فرصت برای به کارگیری ظرفیت این نهادها استفاده کنند و آن‌ها را برای فراهم کردن نیازهای غذایی و مناسب برای خانواده‌های نیازمند تشویق کنند.

جمع‌بندی

شیوع ویروس کرونا اثرات زیادی بر جنبه‌های مختلف زندگی افراد در سراسر دنیا داشته است. اما اثرات مخرب آن بر زندگی افراد آسیب‌پذیر بیشتر بوده است و با ادامه این روند ممکن است هم چنان مشکلاتی برای این قشر به وجود آورد. یکی از نیازهای اولیه، مهم و ضروری زندگی برای همه افراد دسترسی به غذای مناسب و کافی است، با توجه به مشکلاتی که در این دوران برای خیلی از افراد به وجود آمده است و درآمد آن‌ها کاهش پیدا کرده است و در نتیجه خیلی از اقشار کم‌درآمد توانایی تامین بسیاری از نیازهای غذایی لازم و ضروری برای افراد خانواده خود را ندارند توجه به این نیاز در بین موسسات خیریه و نیکوکاری از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. درست است که تاکنون از طرف اقشار و گرو‌ه ها و نهادهای گوناگون، تهیه بسته‌های غذایی برای نیازمندان در دستور کار قرار گرفته و در حال انجام است اما این نیاز هم‌چنان در سطح جامعه و به‌خصوص در بین افراد کم‌درآمد احساس می‌شود. موسسات خیریه با برنامه‌ریزی دقیق و تلاش برای تهیه این اقلام از راه‌های آسان و ارزان‌تر، و هم چنین با شناسایی و معرفی افراد نیازمند واقعی می‌توانند به سریع‌تر و اثرگذارتر شدن این جریان کمک بزرگی کنند.

منابع:

1. بهرامیان سمیرا، کرمی آیت اله، بررسی روند فقر در مناطق روستایی ایران؛ تحقیقات اقتصاد کشاورزی، جلد 10،شماره 4، زمستان 1397،ص ص 195-214

2. کتاب اقتصاد فقیر نوشته آبهیجیت بنرجی و استر دوفلو