نوشته‌های بلاگ توسط تیم تحریریه
خیریه‌ها و نیاز به افزایش دسترسی به اطلاعات
مقدمه
در عصری که زندگی می‌کنیم دسترسی بیشتر به اطلاعات مفید به معنای داشتن قدرت است، مؤسسات خیریه نیز می‌توانند با گسترش اطلاعات خود از کارایی بیشتری برخوردار شوند و علاوه بر آن با در اختیار قرار دادن اطلاعات مفید به مددجوهای خود به توانمندتر شدن این افراد کمک قابل‌توجهی کنند. فناوری اطلاعات و ارتباطات برای ایجاد فرصت‌های توانمندسازی در زمینه‌های اقتصادی، اجتماعی و سیاسی در کشورهای درحال‌توسعه یکی از ابزارهای مهم محسوب می‌شود. در این مطلب تلاش داریم به اهمیت دسترسی به اطلاعات مفید و مناسب برای مؤسسات خیریه و هم چنین فواید آن برای افراد فقیر بپردازیم.
اهمیت دسترسی به اطلاعات برای مؤسسات خیریه
در سطح جهانی و همراه با پیشرفت فناوری‌های اطلاعاتی، سطح جدیدی از شفافیت و پاسخگویی ایجاد شده است، اطلاعات مناسب، افراد را برای دسترسی به خدمات عمومی و خصوصی توانمند می‌کند. با توجه به‌سرعت بالای تغییرات، مؤسسات و افراد آگاه می‌توانند از فرصت‌های موجود در جامعه بهترین استفاده را داشته باشند، و با داشتن اطلاعات به‌روز از تغییر شرایط به‌سرعت آگاه شوند و بر اساس آن بهترین راه‌ها را برای ادامه مسیر انتخاب کنند. یکی از مهم‌ترین راه‌های گسترش اطلاعات استفاده از فناوری اطلاعات است. از طرفی دسترسی به اطلاعات با تشکیل گروه‌ها، انجمن‌ها و شبکه‌های کسب‌وکار به‌صورت راحت‌تر و کم‌هزینه‌تر به دست می‌آیند. نکته دیگری که وجود دارد این است که دسترسی و اشاعه اطلاعات به متون و نوشته‌ها محدود نمی‌شود بلکه شامل بحث‌ها و مذاکرات گروهی، تئاترهای خیابانی، استفاده از رادیو، تلویزیون و اینترنت و همچنین برگزاری جلسات و همایش‌ها و ... می‌شود.
کاربردهای فناوری اطلاعات برای مؤسسات
فناوری اطلاعات به معنای استفاده از اطلاعاتی است که توسط اینترنت و تمام ابزارهای ارتباط‌جمعی در دسترس افراد قرار می‌گیرد.
برخی از کاربردهای این فناوری در مؤسسات خیریه عبارت‌اند از:
· دسترسی به اطلاعات بیشتر با سرعت بالاتر و در نتیجه افزایش کارایی و بهره‌وری مؤسسه و انجام کارهای بیشتر در مدت‌زمان کوتاه‌تر
· کاهش بسیاری از هزینه‌ها که به دلیل عدم اطلاع از برخی اطلاعات و دسترسی به راه‌های ارزان و راحت‌تر برای مؤسسات ایجاد می‌شوند.
· تسهیل چرخش اطلاعات بین حامیان و مؤسسات و مددجوها و هم چنین تسهیل ارتباطات با سایر نهادها و سازمان‌ها
· شفاف‌سازی اطلاعات
· تسهیل دسترسی به خدمات مالی برای افراد و کاهش هزینه‌های سنتی و افزایش دامنه تسهیلات مالی
کاربردهای فناوری اطلاعات در کاهش فقر
یکی از اهداف مهم و اساسی در اکثر مؤسسات خیریه کاهش فقر است. هر چند تا کنون تلاش‌های بسیار زیادی در این زمینه صورت‌گرفته است اما بیشتر آن‌ها با رفع نیاز افراد به‌صورت مقطعی و کوتاه‌مدت همراه بوده است. درحالی‌که ما به دنبال ارائه راهکارهایی برای کاهش فقر به‌صورت بلند مدت هستیم. یکی از مواردی که می‌تواند نقش مهمی در کاهش فقر به‌صورت بلند مدت داشته باشد دسترسی به اطلاعات و فناوری اطلاعات است.
فناوری‌های اطلاعاتی و ارتباطی می‌توانند نقش مهمی در برقراری ارتباط بین فقرا با سایر افراد داشته باشند. هر چند در حال حاضر دسترسی فقرا به این امکانات در حد کمی است. اما با کاهش هزینه‌های کسب اطلاعات توسط نهادها می‌توان به دسترسی بیشتر این افراد کمک کرد.
· این فناوری می‌تواند برای تأمین خدمات اساسی مورد نیاز افراد مانند آموزش و مراقبت از سلامت به‌ویژه در بین فقرای روستایی و حاشیه‌نشین مورد استفاده قرار گیرد که با توجه به هزینه کم و بالا بودن ضریب نفوذ استفاده از رادیو و تلویزیون ابزار مناسبی برای آموزش این اقشار از جامعه محسوب می‌شود.
برای مثال با آموزش‌های خود مراقبتی از راه دور هزینه‌های رفت‌وآمد به مناطق دورتر برای تشخیص و مراقبت‌های پزشکی کاهش می‌یابد.
· فناوری اطلاعات می‌تواند پاسخگویی و شفافیت نهادها را از طریق فراهم‌کردن امکانات دسترسی بیشتر به اطلاعات در خصوص نمایندگان، نهادها، تصمیمات و قوانین و مقررات مؤثر بر زندگی فقرا، و ارائه سازوکارهایی برای برقراری تماس فقرا و نهادهای تصمیم‌گیر را افزایش دهد.
· بهبود حکمرانی محلی، ارتباط دادن فقرا با رهبران محلی، کاهش هزینه‌های مبادله و ارتباط بهتر فقرا با خدمات یکی دیگر از نقش‌هایی است که فناوری اطلاعات ایفا می‌کند.
· سواد کامپیوتری می‌تواند فرصت‌های اشتغال را افزایش دهد و باعث توسعه دموکراسی و برابری اجتماعی شود.
در بیشتر موارد افراد فقیر پس از گذراندن یک دوره سه یا چهارماهه به‌تدریج یاد می‌گیرند تا خود به دنبال شغل خوب برای خود باشند و به سمت کسب‌وکارهای خرد و متوسط هدایت می‌شوند.
هم چنین گاهی این افراد پس از چند دوره به دادن آموزش در مراکز مختلف مشغول می‌شوند. گاهی این آموزش‌ها برای افرادی که تحصیل خود را رها کرده‌اند انگیزه می‌شود تا به کسب مهارت جدید علاقه‌مند شده و پس از آن به دنبال شغل باشند.
· یکی از کاربردهای فناوری اطلاعات و ارتباطات در زمینه کارآفرینی است که با افزایش انگیزه در فقرا برای کارآفرینی و توسعه کسب‌وکارها در مناطق درحال‌توسعه و هم چنین با فراهم‌کردن بستری برای دسترسی راحت‌تر به اطلاعات مربوط به بازارهای اصلی سبب بهبود این فضا می‌گردد.
· این ابزار می‌تواند به رساندن صدای فقرا و تا حدی کمک به قدرت گرفتن آن‌ها در سطح جامعه کمک کند.
ازآنجایی‌که استفاده از فناوری اطلاعات یکی از نقاط قوت مؤسسات محسوب می‌شود و در حال حاضر ممکن است بسیاری از خیریه‌ها به این فناوری دسترسی نداشته باشند، مؤسسه مهر هوشمند با برند آگاپه این بستر را برای مؤسسات خیریه فراهم کرده است و مؤسساتی که با مهر هوشمند همکاری کنند می‌توانند از خدمات این حوزه بهره‌مند شوند.
جمع‌بندی
با توجه به این موضوع که در عصری زندگی می‌کنیم که سرعت تغییرات بسیار بالا است و داشتن اطلاعات به‌روز و کارآمد برای هر بنگاه و مؤسسه‌ای یک نیاز جدی محسوب می‌شود و مؤسسات خیریه نیز از این قاعده مستثنی نیستند و برای ادامه فعالیت در این عرصه به گسترش اطلاعات خود در زمینه‌های گوناگون نیاز دارند. یکی از راه‌های دسترسی سریع و کم‌هزینه به اطلاعات سودمند استفاده از فناوری اطلاعات است. استفاده از فناوری اطلاعات هم به عملکرد بهتر مؤسسات خیریه کمک قابل‌توجهی می‌کند و هم به توانمندسازی افراد فقیر منجر می‌شود؛ بنابراین توجه به این موضوع می‌تواند نقش مهمی در تغییر مسیر مؤسسات داشته باشد.
منبع: این مطلب برداشتی از کتاب توانمندسازی و کاهش فقر (کتاب مرجع بانک جهانی) با ویراستاری؛ دیپا نارایان، و ترجمه؛ فرزام پور اصغر سنگا چین، جواد رمضانی، زمستان 94 است.
